HPV: Πρόληψη και αντιμετώπιση

Aπό τα πλέον διαδεδομένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, ο HPV (Human Papillomavirus), ο λεγόμενος «ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων» ή «ιός των κονδυλωμάτων», πλήττει το 60% των γυναικών και των ανδρών στις μέρες μας, με το μεγαλύτερο ποσοστό ανάμεσά τους να είναι νέοι 20-30 χρόνων. Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για ένα ανθεκτικό και μεταδοτικό νόσημα, μπορεί να αντιμετωπιστεί με την κατάλληλη για την εκάστοτε περίπτωση αγωγή.

Είναι πολύ πιο συχνός από τον έρπητα και ο κατ’ εξοχήν παράγοντας εμφάνισης των άτυπων κυττάρων που ανιχνεύονται με το τεστ Παπανικολάου στις γυναίκες. Έχει διαπιστωθεί πως μία στις δύο γυναίκες θα εμφανίσει κάποια στιγμή στη ζωή της αλλοιώσεις από HPV. Η μετάδοσή του γίνεται από τις μικροαμυχές που μπορεί να προκληθούν από τη σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη με κάποιον φορέα του ιού, ενώ αρκετά συχνά – καθώς σχεδόν πάντα δεν έχει ενοχλήσεις, όπως πόνο, κνησμό κλπ. -, περνά απαρατήρητος. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση των οξυτενών κονδυλωμάτων με τα οποία μπορεί να εμφανιστεί ο ιός στα εξωτερικά γεννητικά όργανα. Ορατά με γυμνό οφθαλμό, θυμίζουν μικροσκοπικές ρώγες από σταφύλι και άλλοτε είναι πολλά με το ένα δίπλα στο άλλο, κάποιες φορές μεμονωμένα, ενώ με τον καιρό μπορεί να αυξηθούν τόσο σε μέγεθος, όσο και σε αριθμό. Στην περίπτωση που βρίσκονται στα εσωτερικά γεννητικά όργανα – στον κόλπο ή στον τράχηλο της μήτρας – , δεν είναι ορατά και οι τυχόν βλάβες μπορεί να ελεγχθούν αποκλειστικά μέσω του τεστ Παπανικολάου και της κολποσκόπησης.

O HPV δεν είναι ένας μόνο ιός, αλλά μια ομάδα ιών που προκαλούν τα θηλώματα στο σώμα (υπερκερατώσεις), τις μυρμηγκιές στα δάκτυλα, τους κάλους στις πατούσες, τα αφροδίσια κονδυλώματα και τις δυσπλασίες στα γεννητικά όργανα και κυρίως στον τράχηλο της μήτρας. Από τους 120 τύπους του ιού που υπάρχουν, οι 35 βρίσκονται στα γεννητικά όργανα και από αυτούς, οι 15 είναι υψηλού κινδύνου και οι 20 χαμηλού κινδύνου.

• Οι τύποι 6,11,41,42,43,44 προκαλούν καλοήθεις αλλοιώσεις, τα λεγόμενα «οξυτενή κονδυλώματα», τα οποία εμφανίζονται στην είσοδο του κόλπου, στα μικρά και μεγάλα χείλη του αιδοίου, στο περίνεο και στον πρωκτό.
• Οι τύποι 16,18,31,33,35,39,45,51,52,53,55,56,67,58,59 και 68 είναι υψηλής ογκογεννητικότητας και ανευρίσκονται στους καρκίνους του τραχήλου της μήτρας (σε ποσοστό μεγαλύτερο του 95%), του κόλπου, του αιδοίου και του περινέου.

Σκόπιμο κρίνεται για κάθε γυναίκα να κάνει κάθε χρόνο το τεστ Παπανικολάου και στην περίπτωση που το τεστ δείξει ύποπτα κύτταρα, τότε να προχωρήσει σε κολποσκόπηση για τον ακριβή καθορισμό και εντοπισμό των κονδυλωμάτων, την ύπαρξη ή όχι δυσπλασιών και προκαρκινικών καταστάσεων και στην ταυτοποίηση του είδους του ιού HPV από τον οποίο έχει προσβληθεί. Ο γυναικολόγος που σας παρακολουθεί θα σας ορίσει ανάλογα με τα ευρήματα το πλάνο παρακολούθησης, πόσο συχνά θα κάνετε τεστ Παπανικολάου και κολποσκόπηση ή την απαιτούμενη θεραπεία εφ’ όσον χρειάζεται.

Τι συμβαίνει όταν μία γυναίκα με τον ιό HPV μείνει έγκυος; Πράγματι είναι δυνατόν να συνυπάρχει κατά τη διάρκεια της κύησης και μάλιστα σε μερικές γυναίκες η δυσπλασία μπορεί να επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στις έντονες ορμονικές αλλαγές και την μειωμένη απόκριση του ανοσοποιητικού σας συστήματος. Είναι λοιπόν σωστό στην πρώτη επίσκεψη στο γυναικολόγο που παρακολουθεί την εγκυμοσύνη, να πραγματοποιηθεί ένα τεστ Παπανικολάου εφόσον η γυναίκα δεν έχει κάνει πρόσφατα κυτταρολογικό έλεγχο. Εάν κατά τη διάρκεια της κύησης υπάρχει δυσπλασία του τραχήλου της μήτρας, τότε ο τράχηλος ελέγχεται κολποσκοπικά και κατά την κρίση του ιατρού, μπορεί να γίνει λήψη βιοψιών χωρίς κανένα κίνδυνο για την κύηση. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι κάθε γυναίκα με HPV ή με ελαφρού βαθμού αλλοιώσεις του τραχήλου της μήτρας, μπορεί να γεννήσει φυσιολογικά, χωρίς καισαρική τομή.

Σε περίπτωση που έχετε εμφανίσει τον ιό, παραμένετε για πάντα φορέας του, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι κινδυνεύετε, αρκεί να ακολουθείτε το πλάνο παρακολούθησης που έχει ορίσει ο γιατρός σας και να φροντίζετε να διατηρείτε το ανοσοποιητικό σας σύστημα σε καλή κατάσταση και κατά συνέπεια σε καταστολή τον ιό. Στόχος να παραμένει ανενεργός, κάτι το οποίο θα ελέγχετε σε περιοδικά διαστήματα με εξετάσεις. Ένας υγιεινός τρόπος ζωής θα συμβάλλει καθοριστικά στο επιθυμητό αποτέλεσμα και, αξίζει να τονίσουμε, η διακοπή του καπνίσματος, σε περίπτωση που είστε καπνιστές, είναι επιβεβλημένη. Έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι η διακοπή του καπνίσματος υποστρέφει τις αλλοιώσεις HPV σε μεγάλο ποσοστό. Η σωστή διατροφή με άφθονα φρούτα και σαλάτες στο καθημερινό διαιτολόγιο, είναι ένας ακόμη παράγοντας που δεν θα πρέπει να αγνοηθεί, συμπεριλαμβανομένων και των πολυβιταμινούχων συμπληρωμάτων διατροφής τα οποία έχουν θετική επίδραση.

Υπάρχουν αυτή τη στιγμή δύο τύποι εμβολίων τα οποία προφυλάσσουν από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προτείνει τα εμβόλια αυτά να γίνονται σε ηλικία μικρότερη των 15 ετών που έχουν καλύτερη ανοσολογική ανταπόκριση, με αποτέλεσμα την καλύτερη προφύλαξη και πριν την πρώτη σεξουαλική επαφή. Σύμφωνα με τις πλέον σύγχρονες ιατρικές απόψεις σε εμβολιασμό θα πρέπει να υποβάλλονται τόσο τα κορίτσια όσο και τα αγόρια.

Το τεστ Παπανικολάου ThinPrep, είναι το πιο αξιόπιστο και πιο ολοκληρωμένο διαθέσιμο τεστ Παπανικολάου το οποίο χρησιμοποιείται ευρέως. Αποτελεί μια μέθοδο πολύ μεγαλύτερης ακρίβειας σε σχέση με το συμβατικό τεστ Παπανικολάου και όταν συνδυάζεται με το ThinPrep σύστημα απεικόνισης, έχει αξιοπιστία που φθάνει το 90%. Τα πλεονεκτήματά του:

• Προσφέροντας μεγαλύτερη ακρίβεια από ό, τι το συμβατικό τεστ Παπανικολάου – το ThinPrep Pap Test είναι το μοναδικό τεστ Παπανικολάου που έχει εγκριθεί από τον FDA (τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων) -, ως «σημαντικά πιο αποτελεσματικό» από το συμβατικό τεστ Παπανικολάου για την ανίχνευση των δυσπλασιών του τραχήλου της μήτρας. Σε σχετικές μελέτες, το ThinPrep Pap Test βελτίωσε την ανίχνευση προκαρκινικών κυττάρων του τραχήλου της μήτρας σε σύγκριση με το συμβατικό τεστ Παπανικολάου.
• Με το ThinPrep Imaging System, τα Pap Test σας ελέγχονται δύο φορές: πρώτα από το ThinPrep Imager, και στη συνέχεια από έναν εκπαιδευμένο ιατρό κυτταρολόγο.
• Επιπλέον, το ThinPrep Pap Test είναι το μοναδικό τεστ Παπανικολάου που έχει αποδειχθεί ότι έχει αυξημένη ικανότητα να ανιχνεύει αδενοκαρκίνωμα, όπως υποστηρίζεται από πολλαπλές έρευνες.