PRP ωοθηκών και ενδομητρίου: τα καλά νέα για την ενίσχυση της γονιμότητάς σας!

Όλα όσα θα πρέπει να γνωρίζετε για τη θεραπεία αναζωογόνησης των ωοθηκών και ενδομητρίου

Η θεραπεία αναζωογόνησης των ωοθηκών και αντίστοιχα του ενδομητρίου, το PRP (Platelet-Rich Plasma) αποτελεί μια νέα εφαρμογή η οποία χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες στην Ιατρική. Oι πρώτες έρευνες για το PRP ξεκίνησαν στη δεκαετία του ’70 και τα αισιόδοξα μηνύματα το έφεραν να χρησιμοποιείται συστηματικά από το 1980 στις εγχειρήσεις ανοιχτής καρδιάς προκειμένου να επιταχύνει την επούλωση των ιστών. Από το 2000 εντάχθηκε στις ορθοπεδικές θεραπείες αποκατάστασης των αθλητών σε συνδέσμους και τένοντες, τη δερματολογία και την πλαστική χειρουργική για την ανάπλαση του δέρματος και των ιστών, ενώ την τελευταία δεκαετία εφαρμόζεται και στη γυναικολογία, προκείμενου να δραστηριοποιήσει με απόλυτα φυσικό τρόπο τους φυσιολογικούς μηχανισμούς της λειτουργίας του γενετικού συστήματος. Τα πρώτα ευοίωνα κλινικά ευρήματα του PRP ωοθηκών και ενδομητρίου σε γυναίκες που το δοκίμασαν, έγιναν η αφορμή να κερδίζει ολοένα έδαφος στους τομείς τόσο της γονιμότητας όσο και της σεξουαλικής υγείας, καθιστώντας το πολλά υποσχόμενη εναλλακτική θεραπεία σε περιπτώσεις όπως:

• η πρόωρη εμμηνόπαυση,
• η ωοθηκική ανεπάρκεια
• η παραγωγή κακής ποιότητας ωαρίων
• η παραγωγή κακής ποιότητας ή μη βιώσιμων εμβρύων
• οι αποβολές από ανεξήγητα αίτια

και ακόμη σε:

• θεραπείες υπογονιμότητας για φυσική σύλληψη
• ΙVF με ίδια ωάρια (είτε με διέγερση ωοθηκών, είτε σε φυσικό κύκλο) σε γυναίκες μετά τα 38
• πρωτοκόλλα IVF σε γυναίκες με ιστορικό προηγούμενων αποτυχημένων προσπαθειών εξωσωματικής
• περιπτώσεις χαμηλής υποδεκτικότητας του ενδομητρίου και αδυναμία εμφύτευσης του εμβρύου
• περιπτώσεις αποβολών στον πρώτο μήνα της κύησης
• επαναλαμβανόμενες αποτυχημένες εμβρυομεταφορές στα πλαίσια της διαδικασίας IVF
• περιπτώσεις μειωμένης σεξουαλικής διάθεσης
• για τον πόνο και τη δυσλειτουργία στη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής σε γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση, σε συνδυασμό με την αντίστοιχη θεραπεία αναζωογόνησης και του κόλπου με PRP και ραδιοσυχνότητες (RF).

 Η συμβολή του PRP στην ενεργοποίηση του αποθέματος των ωαρίων

Είναι διαπιστωμένο ότι κάθε γυναίκα γεννιέται με ένα απόθεμα ωαρίων το οποίο προσδιορίζεται από παράγοντες όπως η φυλή, η κληρονομικότητα ή το περιβάλλον. Ο αριθμός των ωοθυλακίων και των αντίστοιχων προς ωρίμανση ωαρίων κατά την γέννηση, υπολογίζεται κατά μέσον όρο σε 1-2 εκατομμύρια (ποικίλει σε διάφορες έρευνες). Από την στιγμή της γέννησης αρχίζει η μείωση του αριθμού των ωοθυλακίων. Ήδη στην εφηβεία έχουν μειωθεί σε 300.000 με 400.000. Στη διάρκεια της αναπαραγωγικής ηλικίας της γυναίκας, τα ωοθυλάκια αυτά μειώνονται σταδιακά σε αριθμό και στη συνέχεια φθίνουν και σε ποιότητα, ενώ στην ηλικία των 37 ετών έχουν μειωθεί στα 25.000. Έχει παρατηρηθεί ότι μετά την ηλικία των 35, η γονιμότητα και η πιθανότητα σύλληψης ανά εμμηνορροϊκό κύκλο μειώνεται κατά 25%.

Αμέσως μετά την ηλικία των 40, οι πιθανότητες σύλληψης μειώνονται σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό, τόσο που πολλές φορές να φθάνει το 90%. Στόχος του PRP είναι να αξιοποιήσει τα εναπομείναντα ωοθυλάκια, είτε βγάζοντάς τα από την αδράνεια ώστε να εξελιχθούν σε γόνιμα ωάρια, είτε εφόσον εξελίσσονται ούτως ή άλλως σε ωάρια, να βελτιωθεί η ποιότητά τους.

Εδώ θα πρέπει να πούμε, ότι όσο περισσότερα χρόνια βρίσκεται μια γυναίκα σε εμμηνόπαυση, τόσο πιο δύσκολα το PRP μπορεί να επαναδραστηριοποιήσει τα εναπομείναντα ωοθυλάκια.

Το PRP και η πρόωρη εμμηνόπαυση

Η πρώιμη εμμηνόπαυση μπορεί να οφείλεται σε κληρονομικά αίτια, σε παθολογικό γενετικό υλικό, όπως το σύνδρομο Turner (η εξέταση Καρυότυπου θα δείξει αν υπάρχει), σε αυτοάνοσο νόσημα, σε ασθένειες όπως ο διαβήτης ή ακόμα και σε έντονη στενοχώρια ή στρες. Μπορεί επίσης να αποτελεί συνέπεια της βλάβης των ωοθηκών μετά από ιατρική ή χειρουργική θεραπεία, όπως η αφαίρεση των ωοθηκών, η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία. Αν τα αίτια που προκάλεσαν την πρόωρη εμμηνόπαυση δεν είναι ξεκάθαρα, σκόπιμο είναι διερευνηθούν, έτσι ώστε να γνωρίζει η ασθενής εκ των προτέρων αν θα πρέπει να προβεί στη θεραπεία με PRP ή να προχωρήσει απευθείας στη δωρεά ωαρίων ως μοναδική λύση.

Είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε ότι στις περιπτώσεις πρόωρης (όχι όμως ιατρικά/χειρουργικά επεμβατικής) εμμηνόπαυσης, αρκετές γυναίκες αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας ακόμα και 10 χρόνια προτού φθάσουν στην εμμηνόπαυση, ίσως και πριν τα 30.  Σε αυτές τις περιπτώσεις το PRP των ωοθηκών υπόσχεται πραγματικά καλά αποτελέσματα αποτρέποντας τα ωοθυλάκια να πέσουν σε αδράνεια, καθώς βοηθά στην αξιοποίηση των ωαρίων που ήδη υπάρχουν.

Το PRP στην αύξηση της υποδεκτικότητας του ενδομητρίου

Σε περιπτώσεις αδυναμίας εμφύτευσης του εμβρύου στη μήτρα, η οποία οφείλεται στο μικρό πάχος του ενδομητρίου (κάτω από 7 mm) ή και σε εκείνες τις περιπτώσεις που η αποτυχία εμφύτευσης παραμένει αδιευκρίνιστη, η έκχυση του PRP κρίνεται σημαντική και η δράση του διαρκεί τουλάχιστον 3 μήνες.  Απελευθερώνοντας τους αυξητικούς παράγοντες και τα βλαστοκύτταρα που προκαλούν την αναγέννηση των ιστών, σε συνδυασμό με την αγωγή που έχει συστήσει ο γιατρός,  επιτρέπει στον υπάρχοντα ιστό να αναπτυχθεί φυσιολογικά ώστε να φθάσει στο ιδανικό πάχος. Έτσι επιτυγχάνεται η αύξηση της υποδεκτικότητας του ενδομητρίου ώστε να πραγματοποιηθεί με επιτυχία η εμφύτευση του εμβρύου και ταυτόχρονα, να μειωθεί ο κίνδυνος αποβολής τις πρώτες ημέρες της παρουσίας του στη μήτρα.

Η διαδικασία του PRP στην Μedimall IVF Clinic

Η θεραπεία PRP είναι μια ανώδυνη διαδικασία που πραγματοποιείται στον χώρο της κλινικής μας. Λαμβάνεται από την ασθενή μικρή ποσότητα αίματος, συνήθως 20 ml από μία φλέβα – όπως γίνεται σε οποιαδήποτε αιμοληψία- και στη συνέχεια ακολουθεί η αξιοποίηση του δείγματος: ειδική επεξεργασία για να απομονωθούν τα αιμοπετάλια, τα οποία στη συνέχεια ενεργοποιούνται με χλωριούχο ασβέστιο, προκειμένου να εκκρίνουν τους αυξητικούς παράγοντες που έχουν αποθηκευμένους στα κοκκία τους. Το διάλυμα με τα ενεργοποιημένα αιμοπετάλια εισάγεται τοπικά στον ιστό (ωοθήκες ή ενδομήτριο)  που θέλουμε να ενεργοποιήσουμε και να βελτιώσουμε τη λειτουργία του. Τα αιμοπετάλια είναι τα κύτταρα που παράγονται μετά από τραυματισμούς και είναι υπεύθυνα για την πήξη του αίματος. Όταν ενεργοποιηθούν χάρη στη διαδικασία, απελευθερώνουν πρωτεΐνες που λέγονται αυξητικοί παράγοντες (PDGF,TGF-β, VEGF, EGF, FGF, IGF -1) οι οποίοι αναγεννούν τους ιστούς.

PRP ωοθηκών 

Στη περίπτωση της αναζωογόνησης των ωοθηκών, το PRP εγχέεται απευθείας στις ωοθήκες της ασθενούς.

H διαδικασία έχει ως εξής:

• Μερικές ημέρες πριν την επίσκεψη για την πραγματοποίηση της θεραπείας, η ασθενής συμπληρώνει οn line τη φόρμα μέσω του συνδέσμου που της αποστέλλουμε ηλεκτρονικά για να γνωρίζουμε το ιατρικό της ιστορικό.
• Για να έχουμε σημείο αναφοράς της γυναικολογικής της κατάστασης, επιθυμούμε ιδανικά να μας στείλει έναν πρόσφατο ορμονικό έλεγχο, ένα υπερηχογράφημα μήτρας-ωοθηκών και καρυότυπο στις περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο.
• Την προκαθορισμένη ημέρα της θεραπείας, η ασθενής προσέρχεται στην κλινική μας νηστική και μας προσκομίζει τον ανοσολογικό της έλεγχο και την καρδιολογική της εξέταση.
• Μία ώρα νωρίτερα πριν την πραγματοποίηση της διαδικασίας διακολπικά, παίρνουμε αίμα από την ασθενή, το οποίο επεξεργαζόμαστε στο εργαστήριο.
• Όταν ετοιμαστεί το PRP, πραγματοποιείται ελαφριά αναισθησία (μέθη) στην ασθενή.
• Μόλις δράσει η αναισθησία, ο γιατρός προχωρά στην έκχυσή του PRP σε κάθε μία από τις ωοθήκες με τατόχρονη υπερηχογραφική παρακολούθηση. Θα μπορούσαμε να προσομοιάσουμε τη διαδικασία, με την ωοληψία που γίνεται στην εξωσωματική γονιμοποίηση.
• Η ασθενής επανέρχεται από την αναισθησία αμέσως μετά το τέλος της θεραπείας και παραμένει για μία ώρα στην ανάνηψη, έως ότου επανέλθει πλήρως.
• Η αίσθηση που μπορεί να έχει η ασθενής μετά, είναι όπως αυτή του πόνου στην περίοδο και αντιμετωπίζεται εάν χρειαστεί αντίστοιχα με τα κατάλληλα παυσίπονα (παρακεταμόλη ή ιβουπροφαίνη).
• Το ιδανικό διάστημα για την πραγματοποίηση της διαδικασίας σε γυναίκες που έχουν περίοδο, είναι αμέσως μετά από αυτή και μία μέρα πριν την ωορρηξία (5^η με 13^η ημέρα του κύκλου) και σε γυναίκες χωρίς περίοδο, οποιαδήποτε ημέρα.
• Μετά τη θεραπεία οι ασθενείς που δεν είχαν περίοδο ή δεν παρήγαγαν ωάρια και επιθυμούν να μείνουν έγκυες, ιδανικά θα πρέπει να ακολουθήσουν τα εξής για 3 μήνες:
• Κάθε 15 ημέρες μέτρηση οιστραδιόλης και υπερηχογράφημα γιατί συνήθως δημιουργούνται αρχόμενα ωοθυλάκια που πολλές φορές δεν προχωρούν για να φτάσουν σε ωορρηξία. Αυτές οι γυναίκες χρειάζονται πρόκληση ωορρηξίας με φάρμακα και, είτε έχουν επαφή ή ακόμη καλύτερα προχωρούν σε ωοληψία ώστε να προκύψει το έμβρυο (με τη γονιμοποίηση του/των ωαρίου/-ων τους) που θα τους μεταφερθεί.
• Κάθε μήνα μέτρηση της AMH και FSH ορμόνης.

PRP ενδομητρίου

Ετοιμάζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως και το PRP των ωοθηκών και μπορεί να γίνει ταυτόχρονα με το PRP των ωοθηκών εφόσον κρίνεται απαραίτητο. Στις περιπτώσεις που πρόκειται να γίνει εμβρυομεταφορά με απόψυξη υπαρχόντων κατεψυγμένων εμβρύων ή σε κύκλο δωρεάς ωαρίων, το PRP του ενδομητρίου πραγματοποιείται στον προηγούμενο κύκλο από αυτόν που πρόκειται να γίνει εμβρυομεταφορά και δεν χρειάζεται να γίνει PRP ωοθηκών.