Η εμπειρία της μουσικής μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στην ανθρώπινη υγεία. Η μουσικοθεραπεία παραδείγματος χάριν, χρησιμοποιεί τον ήχο ως εκπαιδευτικό και θεραπευτικό στοιχείο. Η μουσική είναι ευεργετική σε διάφορες περιπτώσεις: κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, στην περίπτωση των εμβοών και στην εκπαίδευση, την ογκολογία και την γηριατρική. Εφαρμόζεται επίσης στον ψυχιατρικό τομέα, ιδίως σε περιπτώσεις σχιζοφρένειας, στον παιδικό αυτισμό και τη θεραπεία της αγχώδους διαταραχής.
Μπορεί η μουσική να μας βοηθήσει να χαλαρώσουμε και να κοιμηθούμε καλύτερα;
Η μουσικοθεραπεία αποτελεί σημαντικό σύμμαχο στην καταπολέμηση του στρες και των διαταραχών του ύπνου. Δρώντας στο αυτόνομο νευρικό σύστημα, ο ήχος είναι σε θέση να ρυθμίζει ορισμένες μεταβολικές αντιδράσεις του σώματος. Οι μουσικές νότες διεγείρουν την παραγωγή ενδορφινών, προάγουν τη χαλάρωση και βελτιώνουν τη διάθεσή μας. Η μουσική μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο σύμμαχο για έναν βαθύ ύπνο. Συγκεκριμένα, οι ιδανικοί ρυθμοί για τον ύπνο είναι μεταξύ 60 και 80 παλμών ανά λεπτό, μια συχνότητα παρόμοια με αυτή της καρδιάς μας, την πρώτη μουσική δηλαδή που ακούμε όταν βρισκόμαστε σαν έμβρυα στη μήτρα. Αυτός ο ρυθμός μειώνει τη δραστηριότητα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος και την αρτηριακή πίεση, χαμηλώνει τον καρδιακό και αναπνευστικό ρυθμό και προάγει τη χαλάρωση. Ορισμένοι τύποι μουσικής ευνοούν περισσότερο την ψυχοφυσική χαλάρωση από άλλους. Αυτοί έχουν επαναλαμβανόμενα χαρακτηριστικά: σταθερό ρυθμό, χωρίς ξαφνικές ή απότομες εναλλαγές σε ρυθμό ή ένταση.
Πώς λειτουργεί η μουσικοθεραπεία;
Το σώμα μας έχει το δικό του «φαρμακείο» για να ανταποκρίνεται χημικά σε διάφορους τύπους καταστάσεων: από το να ανακτήσει την ηρεμία του όταν χρειάζεται να κοιμηθεί μέχρι το να δημιουργήσει συναγερμό σε περίπτωση κινδύνου. Όταν το εσωτερικό μας σύστημα λειτουργεί κανονικά, τα σωστά στοιχεία ενεργοποιούνται εγκαίρως: δηλαδή κορτιζόλη και αδρεναλίνη. Ωστόσο, ο “σύγχρονος τρόπος ζωής” επιβαρύνει τα αποθέματα αδρεναλίνης και κορτιζόλης σε καταστάσεις που δεν θα έπρεπε να αποτελούν κίνδυνο. Το αποτέλεσμα: άγχος, κόπωση και κατάθλιψη. Σε αυτό ακριβώς το σημείο έρχεται να βοηθήσει η μουσική. Η ακρόαση μιας ήρεμης μελωδίας έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι μειώνει τα επίπεδα αδρεναλίνης και κορτιζόλης στην κυκλοφορία του αίματος και χαλαρώνει από το στρες. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τορόντο έχουν αποδείξει τη χαλαρωτική επίδραση της μουσικής ακόμη και στα νεογέννητα μωρά. Επιπλέον, η απόλαυση της μουσικής απελευθερώνει την ντοπαμίνη και την σεροτονίνη, οι οποίες σταθεροποιούν τη διάθεση και βοηθούν στην καταπολέμηση της κατάθλιψης και του στρες. Η επιβράδυνση της αναπνοής βοηθά στην ηρεμία του καρδιακού ρυθμού και διευκολύνει τον ύπνο. Επομένως, η μουσική μπορεί να βοηθήσει όσους πάσχουν από αϋπνία μειώνοντας επίσης την παραγωγή της ορμόνης του στρες, της νοραδρεναλίνης.
Επιλογή χαλαρωτικής μουσικής
Η χαλαρωτική μουσική που είναι ιδανική για ύπνο και χαλάρωση, θα πρέπει να έχει αργό, απαλό ρυθμό και ευχάριστη μελωδία. Δεν υπάρχει η ιδανική μουσική για να αποκοιμηθείτε και δεν χαλαρώνουν όλοι οι άνθρωποι με τους ίδιους ήχους. Ανάλογα με την εμπειρία και το μουσικό σας γούστο, μπορείτε να επιλέξετε και να ορίσετε τη δική σας χαλαρωτική μουσική. Απαλή τζαζ, ποπ, κλασική μουσική, lounge, chill-out, new age, κλασικά αριστουργήματα ή απλώς ήχοι της φύσης… Η ποικιλία των στιλ που προτείνουν οι μουσικοθεραπευτές οι οποίοι ειδικεύονται στην αϋπνία, επιτρέπει στον καθένα να βρει τον ήχο που του ταιριάζει καλύτερα. Μη διστάσετε να δοκιμάσετε διαφορετικά μουσικά στιλ για να δείτε ποιο σας χαλαρώνει περισσότερο. Μόλις βρείτε τη μουσική αυτή, καθίστε στο κρεβάτι και αφεθείτε στην ακρόαση, το διαλογισμό και την ευεξία.
